Rau đắng

Rau đắng (danh pháp khoa học: Polygonum aviculare) - còn gọi là biển súc hay cây càng tôm, cây xương cá - là một loài thực vật thuộc họ Rau răm, bộ Cẩm chướng. Ngoài công dụng là một vị thuốc thì rau đắng còn là nguyên liệu cho nhiều món ăn.

Rau đắng là loại cây thân thảo hàng năm. Thân cây mảnh, cao từ 60 đến 70 cm, phân nhánh nhiều; nhánh có khía dọc, màu đỏ tím. Lá cây mọc so le, phẳng, dài 1–4 cm, rộng 6–10 mm.^[1] Hoa nhỏ, màu hồng tím, mọc thành cụm 1-4 hoa ở nách lá. Quả có 3 cạnh, mang một hạt màu nâu đen. Cây ra hoa trong thời kỳ từ tháng 5 đến tháng 10.^[1][2]

Thành phần hóa học[sửa | sửa mã nguồn]

• Tanin: 0,35%
• Vitamin C
• Carotin: 39%
• Flavonoid: avicularine (công thức hóa học: C₂₀H₁₈O₁₁)
• Khác: đường, tinh dầu, nhựa, sáp. Độ tro: 2,44%.^[3]

Phân loài[sửa | sửa mã nguồn]

• Polygonum aviculare subsp. aviculare
• Polygonum aviculare subsp. depressum (Meisn.) Arcang.
• Polygonum aviculare subsp. rurivagum (Jordan ex Boreau) Berher

Công năng[sửa | sửa mã nguồn]

Y học[sửa | sửa mã nguồn]

Theo Đông y, biển súc có vị đắng tính bình, không độc vào hai kinh vị và kinh bàng quang, công dụng lợi tiểu, sát trùng,^[2] dùng trong những trường hợp thấp nhiệt, viêm bàng quang, sỏi niệu đạo, bí đái, đái buốt, trĩ, kiết lỵ, đau bụng giun, mụn nhọt, lở ngứa ngoài da, vàng da tắc mật,...^[1][2]

Trong Tây y, nghiên cứu của Turova & đồng sự ở miền nam Liên Xô cũ cho thấy rau đắng có tác dụng hạ huyết áp, tăng cường hô hấp. Dịch chiết gây co bóp tử cung súc vật cái, tăng thời gian đông máu, tăng lượng nước tiểu.^[3]

Ẩm thực[sửa | sửa mã nguồn]

Tại Việt Nam, rau đắng được dùng để chế biến hay ăn kèm các món canh và lẩu như canh rau đắng,^[4] cháo cá quả rau đắng,^[5] lẩu cháo ếch rau đắng,^[6] lẩu cá kèo,...