Tâm sen an thần, thanh tâm

Tâm sen là mầm màu lục sẫm ở phần trong của quả sen, tên thuốc trong y học cổ truyền là liên tâm. Vị đắng, không độc, tính hàn, vào kinh tâm có tác dụng an thần, thanh tâm, điều nhiệt, chữa mất ngủ, tâm phiền... (hâm hấp, sốt khó chịu, bứt rứt, khát nước, thổ huyết). Liều dùng hàng ngày: 4-8g dưới dạng thuốc sắc, hãm hoặc hoàn tán. Thường phối hợp với các vị thuốc khác theo những công thức sau:

- Chè an thần gây ngủ: Tâm sen 5g, lá vông 20g, táo nhân 10g, hoa nhài tươi 10g. Tâm sen sao thơm; táo nhân sao đen, đập dập; lá vông sấy khô, tán bột. Tất cả trộn đều, hãm với 1 lít nước, cho hoa nhài vào khi nước thuốc còn ấm, rồi uống làm nhiều lần trong ngày.

- Chữa mất ngủ do nóng trong, tiểu ít: Tâm sen 8g, cam thảo 5 tán bột, hãm với nước sôi uống trong ngày. 

- Chữa khó ngủ, tâm phiền, hồi hộp, lo âu: Tâm sen 8g, hạt muỗng sao, mạch môn, bá tử nhân, ngưu tất, dành dành, sinh địa, đậu đen, mỗi thứ 16g; hoài sơn, đại táo, mỗi thứ 10g, cam thảo 6g. Tất cả phơi khô, sắc với 400ml nước còn 100ml, uống làm hai lần trong ngày.

Hoặc chỉ dùng tâm sen và hạt muồng sao cũng được. Có thể hãm uống. Kiêng cà phê, nước chè đặc.

- Chữa suy nhược cơ thể ở người bị viêm phế quản mạn tính, lao phổi: Tâm sen 8g, ý dĩ, đan bì, sinh địa, bạch thược, đẳng sâm, mỗi vị 12g. Quy bản, mạch môn, ngũ vị tử mỗi vị 10g. Trần bì, chích cam thảo mỗi vị 6g. Đại táo 4 quả. Tất cả sắc với 400ml nước còn 100ml, uống làm hai lần trong ngày.

- Chữa ù tai, lưng đau, nước tiểu vàng, di tinh, mộng tinh: Tâm sen 8g, đậu đen 20g, thục địa 20g, khiếm thực 16g, hạt sen 16g, quả dành dành sao 12g, hạt hòe 10g. Sắc uống ngày một thang.

- Hỗ trợ điều trị đái tháo đường: Tâm sen 8g, thạch cao 20g, sa sâm, thiên môn, mạch môn, hoài sơn, bạch biển đậu, ý dĩ, mỗi vị 12g. Sắc uống trong ngày.

Tâm sen còn được phối hợp với aminazin trong điều trị chứng tâm thần phân liệt để làm giảm độc tính của aminazin.